رساله فی حدیث الوصیه بالثقلین الکتاب والسنه
اشاره
سرشناسه : حسینی میلانی، علی، 1326 -
عنوان قراردادی : رساله فی حدیث الوصیه بالثقلین الکتاب والسنه. فارسی.
مشخصات نشر : قم: مرکز حقایق اسلامی، 1386.
مشخصات ظاهری : 56 ص.
فروست : سلسله پژوهش های اعتقادی؛ 6.
شابک : 978-964-2501-83-0
وضعیت فهرست نویسی : فیپا
موضوع : احادیث خاص (ثقلین) -- نقد و تفسیر.
موضوع : احادیث اهل سنت -- نقد و تفسیر.
شناسه افزوده : مرکز حقایق اسلامی.
رده بندی کنگره : BP145/ث70422ح5 1386
رده بندی دیویی : 297/218
شماره کتابشناسی ملی : 1088882
المقدمه
بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله ربّ العالمین، والصلاه والسلام علی سیدنا محمد وآله الطاهرین، ولعنه الله علی أعدائهم أجمعین من الأولین والأخرین. أما بعد: فهذه رساله وضعتها فی تحقیق ما روی عن رسول الله صلّی الله علیه وآله وسلم أنه قال: «إنی تارک فیکم الثقلین: کتاب الله وسنتی» ولا سیّما الذی جاء فی بعض الکتب من أنه قال ذلک فی خطبته فی حجّه الوداع. والله أسأل أن یوفقنا لتحقیق الحّق واتّباعه، وأن یجعل أعمالنا خالصه لوجهه الکریم، إنّه هو البرّ الرحیم. [ صفحه 6]
نصوص الخبر و رواته
اشاره
إن خبر الثقلین «کتاب الله وسنتی» غیرواردٍ إلاّ فی کتب معدودهٍ من کتب الحدیث والسیره:
روایه مالک بن أنس
وإن أقدم رواه هذا الخبر_ فیما نعلم _ هو: مالک بن أنس _ المتوفّی سنه 179 ه_ _ حیث جاء فی «الموطّأ»: «وحدثنی عن مالک أنّه بلغه أنّ رسول الله صلی الله علیه [وآله] وسلم قال: ترکت فیکم أمرین لن تضلوا ما تمسّکتم بهما، کتاب الله وسنه نبّیه» [1] .
روایه ابن هشام
وذکر ابن هشام _ المتوفّی سنه 218 ه_ _ فی کتابه فی «السیره النبویّه» الذی هذّب فیه کتاب محمد بن إسحاق: خطبه الرسول صلّی الله علیه وآله وسلم فی حّجه الوداع، وقد جاء فیها عنه أنّه قال: «وقد ترکت فیکم ما إن آعتصمتم به فلن تضلّوا أبداً، أمراً بیّناً: کتاب الله وسنه نبیه» [2] .
روایه الحاکم
وأخرج الحاکم النیسابوری _ المتوفی سنه405 ه_ _ قائلاً: [ صفحه 7] «حدثنا أبو بکر أحمد بن إسحاق الفقیه، أنبأ العبّاس بن الفضل الأسقاطی، ثنا إسماعیل بن أبی أویس. وأخبرنی إسماعیل بن محمد بن الفضل الشعرانی، ثنا جدی، ثنا ابن أبی أویس، حدّثنی أبی، عن ثور بن زید الدیلی، عن عکرمه، عن ابن عبّاس: إن رسول الله صلی الله علیه وآله وسلّم خطب الناس فی حجه الوداع فقال: قد یئس الشیطان أن یعبد بارضکم، ولکنه رضی أن یطاع فیما سوی ذلک ممّا تحاقرون من أعمالکم، فاحذروا. یا أیها الناس، إنی قد ترکت فیکم ما إن اعتصمتم به فلن تضلوا أبدا: کتاب الله وسنه نبیّه صلی الله علیه وآله وسلّم، إن کل مسلم أخ المسلم، المسلمون إخوه، ولا یحل لامرئ مال أخیه إلآ ما أعطاه عن طیب نفس، ولا تظلموا، ولا ترجعوا بعدی کفاراً یضرب بعضکم رقاب بعض. وقد احتجّ البخاری باحادیث عکرمه، واحتج مسلم بآبن أبی أویس، وسائر رواته متفق علیهم. وهذا الحدیث لخطبه النبی صلی الله علیه وآله وسلّم متفق علی إخراجه فی الصحیح: یا أیها الناس إنی قد ترکت فیکم ما لن تضلوا بعده إن اعتصمتم به، کتاب الله، وأنتم مسؤولون عنی فما أنتم قائلون؟. وذکر الاعتصام بالسنه فی هذه الخطبه غریب، ویحتاج إلیها. وقد وجدت له